Τεχνητή νοημοσύνη και καταναλωτές
Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένας νέος κλάδος της πληροφορικής, που έχει μπει στην καθημερινότητά μας. Μπορεί να μας φέρει μεγάλα οφέλη, αλλά και να δημιουργήσει τεράστια προβλήματα.
Αυτόνομα αυτοκίνητα, ανταποκρινόμενα σε εντολές ρομπότ για το νοικοκυριό, καλύτερη ιατρική έρευνα είναι μερικά παραδείγματα, για το πώς οι καταναλωτές θα μπορούν να ωφεληθούν, από την τεχνητή νοημοσύνη. Όταν, όμως, η τεχνητή νοημοσύνη δημιουργεί το προφίλ μας, συλλέγοντας δεδομένα, από διάφορες πηγές, χωρίς περιορισμούς και έλεγχο ανθρώπινο και δίνει τη δυνατότητα, σε αλγορίθμους να λαμβάνουν τις τελικές αποφάσεις, υπάρχει ο κίνδυνος οι καταναλωτές να είναι ανυπεράσπιστοι, αντιμετωπίζοντας παραπληροφόρηση και διακρίσεις. Εάν με βάση το προφίλ που δημιούργησε, για εμάς, λαμβάνοντας δεδομένα, από τα κοινωνικά δίκτυα (όπου μπορεί να υπάρχουν και ψευδή στοιχεία για εμάς), μας κατατάξει, στην κατηγορία των φτωχών καταναλωτών, μπορεί να μας αποκλείσει από μια νέα ακριβή θεραπεία, για μια ασθένεια, από την οποία πάσχουμε.
Οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουμε, επίσης, ότι υπάρχουν διαδικασίες προσωποπαγούς αυτόματης τιμολόγησης. Δηλαδή, η τεχνητή νοημοσύνη αποφασίζει, με βάση τα προσωπικά μας δεδομένα, που συλλέγει (δε γνωρίζουμε βέβαια από πού), τα αγαθά, τα οποία θα μας διαφημίσει καθώς και την τιμή τους. Αυτές οι διαδικασίες μπορούν να οδηγήσουν, σε απαράδεκτες διακρίσεις, κατά των καταναλωτών.
Οι επιχειρήσεις δεν πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν την τεχνητή νοημοσύνη, για να αποφύγουν τις ευθύνες τους, όταν δημιουργούνται προβλήματα. Οι κατασκευαστές πρέπει να φέρουν την ευθύνη, όταν ένα αυτοκίνητό τους προκαλέσει ατύχημα, ή όταν ένα οικιακό ρομπότ προκαλέσει ζημιά. Οι σημερινοί κανόνες, για την ασφάλεια δεν επαρκούν και δεν είναι αρκετά ξεκάθαροι, για τη νέα εποχή. Πρέπει να επικαιροποιηθούν. Μια τέτοια επικαιροποίηση θα έπρεπε να περιλαμβάνει κανόνες, που θα θέσπιζαν τη υποχρέωση διαφάνειας, ώστε οι καταναλωτές να γνωρίζουν πότε χρησιμοποιούν προϊόντα και υπηρεσίες, που βασίζονται σε τεχνητή νοημοσύνη, ειδικά όσον αφορά τη λειτουργία των αλγορίθμων, που εμπλέκονται και το δικαίωμα των καταναλωτών, να εναντιωθούν, σε αυτοματοποιημένες αποφάσεις. Επίσης, θα έπρεπε να περιλαμβάνει ειδικά πρότυπα ασφάλειας, για όλα τα προϊόντα τεχνητής νοημοσύνης και να δίνονται επαρκείς αρμοδιότητες, στις αρχές εποπτείας της αγοράς, έτσι ώστε μη ασφαλή προϊόντα και υπηρεσίες τεχνητής νοημοσύνης να μη διατίθενται, στη αγορά. Τέλος, θα έπρεπε να περιλαμβάνει επικαιροποιημένους κανόνες, για την ευθύνη παραγωγών, προμηθευτών, κατασκευαστών κ.λπ., ώστε να διασφαλίσει ότι οι καταναλωτές είναι καλύτερα προστατευμένοι, εάν υποστούν ζημία ή βλάβη, εξ αιτίας προϊόντων, που λειτουργούν, με βάση την τεχνητή νοημοσύνη.
Στην περίπτωση των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης, η ψηφιοποίηση έχει τη δυνατότητα να προσφέρει καλύτερη πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία των νόσων. Μέσα όπως το ηλεκτρονικό μητρώο υγείας μπορούν να επιτρέπουν στους καταναλωτές να έχουν σταθερή πρόσβαση στο ιατρικό ιστορικό και στις φαρμακευτικές συνταγές τους. Οι εφαρμογές υγείας κινητής τηλεφωνίας και οι διαδικτυακές ιατρικές επισκέψεις μπορούν να παρέχουν εξαιρετική στήριξη στις προσπάθειες των ασθενών και των καταναλωτών στη διατήρηση της υγείας και στην πρόληψη των ασθενειών, ιδίως για εκείνους που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές. Ωστόσο, τα οφέλη των προϊόντων και των υπηρεσιών ψηφιακής υγείας συνυπάρχουν με σοβαρούς κινδύνους όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικής ζωής, την ασφάλεια και την προστασία των ασθενών, δεδομένου ότι οι παραβιάσεις των προσωπικών αρχείων υγείας και των δεδομένων που είναι αποθηκευμένα σε χώρους υγειονομικής περίθαλψης ενδέχεται να γίνουν συχνότερες. Η ΕΕ θα πρέπει να αναπτύξει ένα ολοκληρωμένο ρυθμιστικό πλαίσιο για την εξασφάλιση μιας εναρμονισμένης προσέγγισης.
Δεδομένης της αυξανόμενης χρήσης των ψηφιακών υπηρεσιών και προϊόντων υγείας, ιδίως σε ένα διασυνοριακό περιβάλλον, είναι επίσης καίριας σημασίας να εναρμονιστεί η προσέγγιση όσον αφορά την ευθύνη από απορρέει από τέτοιου είδους υπηρεσίες και προϊόντα σε ολόκληρη την ΕΕ. Πρέπει να εφαρμοστούν νομοθετικά μέτρα υπέρ της ισχυρής εποπτείας της αγοράς και της επιβολής του νόμου, καθώς και αποτελεσματικά μέσα προσφυγής για ψηφιακά προϊόντα και υπηρεσίες υγείας, τα οποία θα συμβάλουν στην αποτελεσματική προστασία των καταναλωτών της ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να αναπτύξει ένα κατάλληλο πλαίσιο προκειμένου τα εθνικά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης να διαμοιράζονται τα δεδομένα υγείας των πολιτών της ΕΕ, σύμφωνα με τον γενικό κανονισμό για την προστασία των δεδομένων, με σκοπό την χρήση τους στην έρευνα και την καινοτομία που αναπτύσσονται από ευρωπαϊκά ιδρύματα και επιχειρήσεις, δηλαδή υπό αυστηρές προϋποθέσεις διαφύλαξης της ιδιωτικής ζωής και της ανωνυμίας.
Δείτε επίσης
