Σήμερα, τα κτίρια της Ευρώπης ευθύνονται για το 36% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Για να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση πρέπει να ανακαινίσουμε ολοκληρωτικά τα σπίτια μας. Οι καταναλωτές θέλουμε να παίξουμε το ρόλο μας, αλλά προς το παρόν αντιμετωπίζουμε πολλά εμπόδια, όπως η πρόσβαση σε συμβουλευτικές υπηρεσίες και χρηματοδότηση καθώς και η έλλειψη αξιόπιστης πληροφόρησης. Οι πολιτικοί πρέπει να κάνουν την πρόσβαση στην πληροφόρηση και στην υποστήριξη ευκολότερες. Οι καταναλωτές πρέπει να συνειδητοποιήσουμε τα οφέλη, που θα αποκομίσουμε, όπως μικρότερους λογαριασμούς ενέργειας, καλύτερη ποιότητα αέρα στους εσωτερικούς χώρους, καλύτερη υγεία, περισσότερη άνεση.

Τι χρειαζόμαστε;

1. Ξεκάθαρη και εύκολα προσβάσιμη πληροφόρηση για την ενεργειακή επάρκεια των κτιρίων, που ενοικιάζονται, ή πωλούνται: Οι καταναλωτές στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες θεωρούμε ότι τα Πιστοποιητικά Ενεργειακής Επάρκειας δεν είναι ούτε ξεκάθαρα, ούτε αξιόπιστα έγγραφα, που να μας βοηθούν να αξιολογήσουμε την ενεργειακή επάρκεια των μελλοντικών μας κατοικιών. Οι επαγγελματίες που αξιολογούν την ενεργειακή επάρκεια των σπιτιών, πρέπει να είναι υπεύθυνοι και υπόλογοι, για τα αποτελέσματα της αξιολόγησης. Έτσι, τα ενεργειακά πιστοποιητικά θα γίνουν μια πιο αξιόπιστη και ουσιαστική πηγή πληροφόρησης, για εμάς τους καταναλωτές, καθώς θα αποτελούν ένα πλήρως λειτουργικό εργαλείο της αγοράς. Τα ενεργειακά πιστοποιητικά πρέπει να παρέχουν ξεκάθαρη πληροφόρηση και εύκολη και κατανοητή καθοδήγηση, για τους τρόπους βελτίωσης της ενεργειακής επάρκειας των σπιτιών μας.
2. Σημεία μιας στάσης για την υποστήριξη προγραμμάτων ανακαίνισης: Πολλοί καταναλωτές αντιμετωπίζουμε εμπόδια όταν θέλουμε να ξεκινήσουμε εργασίες ανακαίνισης. Ταλαιπωρούμαστε καθώς ψάχνουμε χρηματοοικονομικές λύσεις, επιλέγουμε υλικά και συσκευές, υπογράφουμε συμβάσεις και διαπραγματευόμαστε με τους κατασκευαστές και εγκαταστάτες. Πρέπει να μας παρέχεται συνεκτική και συνεπής υποστήριξη, καθ’ όλη τη διάρκεια της ανακαίνισης. Συμβουλές και υποστήριξη πρέπει να παρέχονται, σε σημεία μια στάσης, όπου οι καταναλωτές θα μπορούμε να βρίσκουμε αμερόληπτη και ολιστική καθοδήγηση και θα λαμβάνουμε ένα συνολικό πακέτο υπηρεσιών. Αυτή η πρακτική θα διασφαλίσει ότι οι καταναλωτές θα έχουμε, πάντοτε, κάποιον, στον οποίο μπορούμε να μιλήσουμε και ο οποίος θα μπορεί να διαχειριστεί οποιοδήποτε θέμα μπορεί να αντιμετωπίσουμε. Ίσως, μάλιστα, χρειαστούν και πιο εξειδικευμένες επαγγελματικές συμβουλές.
3. Οδηγίες για τη χρηματοδότηση της ανακαίνισης: Στην αγορά, διατίθενται πολλά χρηματοδοτικά προϊόντα και επιχορηγήσεις, που είναι πολύ σύνθετα. Έτσι, οι καταναλωτές μπερδευόμαστε ποιο να επιλέξουμε. Αυτές οι επιχορηγήσεις θέτουν πολλές και διαφορετικές προϋποθέσεις, τις οποίες οι καταναλωτές πρέπει να διαθέτουμε. Για ακόμα μια φορά, η υποστήριξη, από συμβούλους, σε σημεία μιας στάσης θα μας βοηθήσει να επωφεληθούμε, από κάθε ευκαιρία χρηματοδότησης. Πρέπει, όμως, και οι εγκαταστάτες και οι μεσίτες και οι σύμβουλοι κ.λπ. να εκπαιδευτούν, για τη διαθεσιμότητα των επιχορηγήσεων, τους όρους και τις προϋποθέσεις της χορήγησής τους, ώστε να βελτιωθεί περισσότερη η ποιότητα των υπηρεσιών, που παρέχουν. Το ίδιο ισχύει και για τα πράσινα στεγαστικά δάνεια, που αποτελούν χρηματοοικονομικά προϊόντα, που συνδυάζουν την ενεργειακή επάρκεια και τη βελτίωση της κατοικίας, με χαμηλά επιτόκια. Πρέπει να χορηγούνται από όλες τις τράπεζες και να χορηγούνται, εύκολα και με πολλούς όρους και προϋποθέσεις.
4. Εγκαταστάτες εμπιστοσύνης: Μια ανακαίνιση είναι μια δύσκολη διαδικασία, έτσι οι καταναλωτές πρέπει να αισθανόμαστε βέβαιοι ότι γνωρίζουμε σε ποιον να απευθυνθούμε, σε κάθε στάδιο εργασιών. Τα σημεία μιας στάσης, ως κεντρικά σημεία παροχής υπηρεσιών, πρέπει να φέρουν σε επαφή τους καταναλωτές, με τους κατασκευαστές και τους εγκαταστάτες. Εκτός από τη διασφάλιση αρκετών αξιόπιστων και διαπιστευμένων κατασκευαστών και εγκαταστατών, τα σημεία μιας στάσης πρέπει να αποτελούν το τρίτο μέρος, που παρέχει αμερόληπτες αξιολογήσεις της κατάστασης, αποδίδει ευθύνες, όταν κάτι δεν πάει καλά και φροντίζει να γίνουν γρήγορα και χωρίς ιδιαίτερη ενόχληση του καταναλωτή, οι διορθωτικές εργασίες. Ένας μηχανισμός Εναλλακτικής Επίλυσης Διαφορών πρέπει να προστατεύει, επιπλέον, εμάς τους καταναλωτές και να είναι διαθέσιμος, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών ανακαίνισης και για όλη τη χρονική διάρκεια της αναμενόμενης ζωής των υλικών και των συσκευών, που εγκαταστάθηκαν.
5. Αντιμετώπιση αντικρουόμενων κινήτρων: Τα συμφέροντα των ιδιοκτητών και των ενοικιαστών, συχνά, είναι αντικρουόμενα, όταν αφορούν επενδύσεις, για την ενεργειακή επάρκεια ενός κτιρίου. Η κατάσταση μπορεί να γίνει ακόμα πιο περίπλοκη, σε πολυκατοικίες, όπου οι διάφοροι ιδιοκτήτες δεν έχουν την ίδια διάθεση να επενδύσουν σε ανακαινίσεις. Ανεξάρτητη υποστήριξη, από τρίτους, μπορεί να βοηθήσει, να ξεπεραστούν οι διαφωνίες καθώς και να προχωρήσουν, εύκολα και ήρεμα, οι εργασίες, που είναι απαραίτητες, ώστε οι κατοικίες να συμμορφωθούν με τα πρότυπα της Ελάχιστης Ενεργειακής Απόδοσης (MEPS). Τα κόστη, για τις εργασίες ανακαίνισης, πρέπει να μοιραστούν, δίκαια ανάμεσα σε ιδιοκτήτες και ενοικιαστές, ώστε να γνωρίζουν όλοι τι θα πληρώσουν. Παρόλα τα παραπάνω, υπάρχουν και άλλες λύσεις, που θα βοηθήσουν να πειστούν οι ιδιοκτήτες να επενδύσουν, σε ανακαινίσεις, ώστε να καταστήσουν τα κτίριά τους ενεργειακά επαρκή. Τέτοιες λύσεις μπορεί να είναι εκπτώσεις φόρου, χρηματοδοτήσεις λογαριασμών, αδειοδότηση πριν την ενοικίαση κ.λπ.
6. Βιώσιμες χρηματοδοτήσεις, που θα πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια βιωσιμότητας. Οι ισχυρισμοί των τραπεζών, για χορήγηση πράσινων δανείων, πρέπει να πληρούν κριτήρια αυστηρά, για να μην ειναι παραπλανητικοί.