Ο Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντιπροσωπεύει τη σύνθεση των κοινών αξιών των κρατών-μελών της Ε.E. και συγκεντρώνει, σε ένα ενιαίο κείμενο τα "κλασικά" αστικά και πολιτικά, καθώς και τα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα. Ο στόχος του εξηγείται, στο προοίμιό του: "Eίναι αναγκαίο να ενισχυθεί η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, υπό το πρίσμα των κοινωνικών αλλαγών, της κοινωνικής προόδου και των επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων".

Iστορικό πλαίσιο
Tον Ιούνιο του 1999, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έκρινε σκόπιμο να συγκεντρώσει τα θεμελιώδη δικαιώματα, που ίσχυαν σε επίπεδο Ε.Ε., σε ένα Χάρτη, ώστε να τα καταστήσει περισσότερο εμφανή, στους πολίτες. Σύμφωνα με τις προσδοκίες των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, ο Χάρτης αυτός θα έπρεπε να περιλαμβάνει τις γενικές αρχές, που περιέχονται, στη σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης του 1950, εκείνες, που προκύπτουν, από την κοινή συνταγματική παράδοση των κρατών-μελών, τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών της Ένωσης και τα οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα, όπως προβλέπονται, στον Ευρωπαϊκό κοινωνικό Χάρτη και στον Κοινοτικό Χάρτη θεμελιωδών κοινωνικών δικαιωμάτων των εργαζομένων, καθώς και τις αρχές, που προκύπτουν, από τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Ο Χάρτης, ανακηρύχθηκε, επίσημα, στη Νίκαια, τον Δεκέμβριο 2000, από τους προέδρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, σηματοδοτούσε μια πολιτική δέσμευση, δεν ήταν, όμως, νομικά δεσμευτικός. Η Συνθήκη της Λισσαβόνας, κατέστησε το Δεκέμβριο του 2009 το Χάρτη, νομικά, δεσμευτικό, καθώς έχει προστεθεί, σε αυτή, μια φράση, με την οποία αναγνωρίζεται, στο Χάρτη, η ίδια νομική ισχύς, με αυτή των συνθηκών.

Περιεχόμενο
Για πρώτη φορά, όλα τα δικαιώματα, που, μέχρι τότε, ήταν διάσπαρτα, στις διάφορες νομοθετικές πράξεις, όπως στις εθνικές νομοθεσίες και στις διεθνείς συμβάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης, των Ηνωμένων Εθνών, του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας, συγκεντρώθηκαν, σε ένα μόνο έγγραφο. Ο Χάρτης, παρέχοντας διαφάνεια και σαφήνεια, στα θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες, συμβάλλει, στην ανάπτυξη της έννοιας του πολίτη της Ένωσης, καθώς και στη δημιουργία ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης (όπως επιβεβαιώνεται, στο προοίμιο του Χάρτη). Ο Χάρτης ενισχύει τη νομική ασφάλεια, όσον αφορά την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, η οποία, μέχρι σήμερα, εξασφαλιζόταν, μόνο από τη νομολογία του Δικαστηρίου και από το άρθρο 6 της συνθήκης της Ε.Ε.

Ο Χάρτης �