Καταναλωτικά Βήματα 3-4/2005



200502vimata.jpgΦίλες και Φίλοι,


Όσο τα κέντρα λήψης αποφάσεων απομακρύνονται από τον Πολίτη, τόσο μεγαλύτερη είναι η αίσθηση ότι δημιουργείται και μεγαλώνει το έλλειμμα της δημοκρατίας. "Κάποιοι αποφασίζουν, για κάποιους άλλους, ερήμην των ενδιαφερομένων". Αυτή είναι, δυστυχώς, η κυρίαρχη αίσθηση. Η συμμετοχική δημοκρατία αποτελεί απάντηση στο πρόβλημα. Αποτελεί αξία, και όραμα, για καλύτερη και δημοκρατικότερη διακυβέρνηση. Το ερώτημα είναι πώς υλοποιείται η συμμετοχική δημοκρατία, πώς εκφράζεται, δηλαδή, η κοινωνία, στο διάλογο, στο σχεδιασμό πολιτικών, στην εκτίμηση των αποτελεσμάτων και την αναπροσαρμογή τους. Η κοινωνία εκφράζεται, κυρίως, μέσα από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, το Συνδικαλιστικό Κίνημα και τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις.

Τα τελευταία χρόνια, από το σύνολο των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων, ξεχώρισαν οι Ενώσεις Καταναλωτών, κατακτώντας μια "δεσπόζουσα θέση", σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Αυτό αποδεικνύεται και από πανευρωπαϊκές έρευνες, στις οποίες οι Ενώσεις Καταναλωτών βρίσκονται πολύ ψηλά, στην εκτίμηση των Πολιτών - Καταναλωτών, πολύ υψηλότερα, από άλλες μορφές εκπροσώπησής τους.

Η καταξίωση αυτή φαίνεται ότι προκάλεσε φιλοδοξίες, σε ανθρώπους και φορείς, που μέχρι σήμερα συμπεριφέρονταν απαξιωτικά, προς το Καταναλωτικό Κίνημα, αλλά τώρα θέλουν όχι μόνον να εμπλακούν αλλά και να το ποδηγετήσουν.

Στη χώρα μας δύο εκφράσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, ήδη προσπάθησαν να κινηθούν, προς αυτή την κατεύθυνση: Τοπική Αυτοδιοίκηση και Συνδικαλιστικό Κίνημα. Η μεν Τοπική Αυτοδιοίκηση προσπαθεί να μετατρέψει τα γραφεία ενημέρωσης Πολιτών - Καταναλωτών σε Ενώσεις Καταναλωτών, το δε Συνδικαλιστικό Κίνημα να προσθέσει, στη δράση του και την προστασία των δικαιωμάτων των Καταναλωτών και την εκπροσώπηση τους.

Και εδώ αρχίζουν τα προβλήματα. Πώς θα αντιμετωπίσει μια Ένωση Καταναλωτών, ελεγχόμενη από κάποιο Δήμο, τα προβλήματα των Καταναλωτών που πηγάζουν από τη λειτουργία του ίδιου του Δήμου ή των Δημοτικών Επιχειρήσεων (υπέρογκες αυξήσεις δημοτικών τελών, επιβολή νέων ειδικών τελών, κακή παροχή υπηρεσιών κοινωνικού ενδιαφέροντος κ.λπ.); Πώς θα αντιδράσει μια Ένωση Καταναλωτών, η οποία ελέγχεται, από κάποιο συνδικάτο, όταν πρέπει να συγκρουστεί, με την επιχείρηση, της οποίας τους εργαζόμενους εκπροσωπεί και η οποία, αποδεδειγμένα βλάπτει τα συμφέροντα των Καταναλωτών; Και αυτά δεν είναι απλές υποθέσεις, αλλά γεγονότα, που συνέβησαν, σε άλλες χώρες, που προηγήθηκαν, από την Ελλάδα, όσον αφορά το Καταναλωτικό Κίνημα. Στη Σκανδιναβία, όταν ξέσπασε το σκάνδαλο, με τις διοξίνες, στα ψάρια της Βαλτικής Θάλασσας, οι κονσερβοποιίες ψαριών έπρεπε να σταματήσουν την παραγωγή τους, όπως απαίτησαν οι Ενώσεις Καταναλωτών. Τα συνδικάτα, προστάτευσαν τις θέσεις εργασίας, σε βάρος της δημόσιας υγείας.

Όπως μας διδάσκει η ζωή, για να είναι το Καταναλωτικό Κίνημα ανεξάρτητο, ακηδεμόνευτο, αξιόπιστο και αποτελεσματικό, δεν πρέπει να εμπεριέχει στη δομή, στη λειτουργία και στη δράση του αντικρουόμενα συμφέροντα.

Για όλα αυτά, κάθε φορέας της Κοινωνίας των Πολιτών ας εφαρμόσει και ας εκτελέσει τις καταστατικές τους δεσμεύσεις, χωρίς να προσπαθεί να χειραγωγήσει και να ελέγξει άλλες κοινωνικές εκφράσεις. Οι Ενώσεις Καταναλωτών είμαστε πρόθυμες να συνεργαστούμε, στον τομέα της ενημέρωσης και της εκπαίδευσης, με στόχο τη διαμόρφωση σωστής συνείδησης Καταναλωτή, με όποιον μας το ζητήσει. Δεν είμαστε, όμως, πρόθυμες να παραχωρήσουμε την προστασία των δικαιωμάτων του Καταναλωτή, σε οποιονδήποτε φορέα εμπεριέχει, στη δράση του, συμφέροντα, τα οποία ακυρώνουν τα δικαιώματα των Καταναλωτών.

Ο πρόεδρος
Νικόλαος Τσεμπερλίδης